Pinkas Hakehillot Polin: Majdan, Poland

“Majdan” - Encyclopedia of Jewish
Communities in Poland, Volume III
50°22' / 21°44'

Polish translation of the “Majdan” chapter from
Pinkas Hakehillot Polin

Published in Jerusalem

Acknowledgments
Project Coordinator and Translator

Our sincere appreciation to Yad Vashem
for permission to put this material on the JewishGen web site.

This is a translation from: Pinkas Hakehillot Polin:
Encyclopedia of Jewish Communities, Western Galicia & Silesia, Volume III,
pages 238-239, published by Yad Vashem, Jerusalem
Tłumaczenie z Pinkas Hakehillot Polin:
Encyklopedia Gmin Żydowskich. Galicja Zachodnia i Śląsk. Tom III,
strony 238-239, published by Yad Vashem, Jerozolima.
Z hebrajskiego przełożył Antoni Więch. Przypisy i objaśnienia pochodzą od tłumacza.

This material is made available by JewishGen, Inc. and the Yizkor Book Project for the purpose of
fulfilling our mission of disseminating information about the Holocaust and destroyed Jewish communities.
This material may not be copied, sold or bartered without JewishGen, Inc.'s permission. Rights may be reserved by the copyright holder.

JewishGen, Inc. makes no representations regarding the accuracy of the translation. The reader may wish to refer to the original material for verification.
JewishGen is not responsible for inaccuracies or omissions in the original work and cannot rewrite or edit the text to correct inaccuracies and/or omissions.
Our mission is to produce a translation of the original work and we cannot verify the accuracy of statements or alter facts cited.

[Strona 238]

Majdan

(Majdan Królewski, Poland)

Rok	Ludność ogółem	Żydzi
1880	1 856	568
1900	2 174	590
1921	2 014	565

Miasto Majdan było pod względem administracyjnym wsią^[1], a obok niego znajdowała się posiadłość szlachecka o tej samej nazwie. Majdan znajduje się w odległości 19 km od stacji kolejowej.

Dysponujemy jedynie skąpymi informacjami na temat Majdanu i zamieszkującej ją społeczności żydowskiej. Wiemy jedynie, że w połowie XIX wieku w Majdanie mieszkało około 100 rodzin żydowskich. Większość z nich utrzymywała się z drobnego handlu, handlu obnośnego i rzemiosła. Do zamożniejszych należeli ci, którzy zajmowali się dzierżawą i pośrednictwem w interesach u ziemianina.

W tym czasie w Majdanie istniała zorganizowana społeczność żydowska z własnymi instytucjami. Rabinem Majdanu był rabin Tuwia syn rabina Meira Horowitza (z dynastii admorów^[2] z Dzikowa). Jego stanowisko objął syn Bencyjon (od 1899 r. zarejestrowany jako rabin Majdanu). Podobnie jak jego ojciec, prowadził on również dwór admorów. Lata wojny Bencyjon spędził w Wiedniu, a po powrocie stamtąd często podróżował z Majdanu do Dzikowa, gdzie prowadził swój dwór. Bencyjon zmarł w Rzeszowie w 1939 lub 1940 roku. W okresie międzywojennym funkcję rabina pełnił w Majdanie rabin Chaim Cwi Schottland.

Społeczność żydowska w Majdanie doświadczała prześladowań, a czasem nawet przemocy ze strony antysemitów i chuliganów. W listopadzie 1918 r. doszło do pogromu; splądrowano mienie Żydów, a większość członków społeczności została pobita. W maju 1919 r. ponownie doszło do zamieszek wobec Żydów, którzy zgromadzili się w dniu targowym w Majdanie. Liczba rannych była duża, a grabieżcy wywieźli łupy nawet na wozach. Uczestnicy zamieszek zbezcześcili również księgi Tory znajdujące się w bet midraszu. Szkody w mieniu około 170 rodzin żydowskich, które zostało splądrowane lub zniszczone, oszacowano na 300 000 koron.

W 1929 r. dowódca stacjonującej w tym miejscu jednostki wojskowej nakazał swoim podwładnym, aby nie kupowali towarów w sklepach żydowskich; żołnierze i oficerowie otrzymali listę sklepów nieżydowskich.

W pierwszych latach po pierwszej wojnie światowej Żydzi z Majdanu otrzymali wsparcie od Jointu; rozdano im żywność, odzież i pieniądze na odbudowę sklepów i domów zniszczonych podczas zamieszek w latach 1918–1919. Za pieniądze Jointu do 1923 r. wyremontowano łaźnię i wspierano lekarza, który bezpłatnie leczył ubogich mieszkańców osady.

W okresie międzywojennym działała tam organizacja syjonistyczna o nazwie „Achdut”^[3], a w latach 30. działało tam koło „Młodzieży Syjonistycznej”. W wyborach do Kongresu Syjonistycznego w 1929 r. lista „Mizrachi” otrzymała 32 głosy, a lista „Ogólnych Syjonistów” – 6 głosów. W wyborach do Kongresu Syjonistycznego w 1935 r. lista „Partii Państwowej” otrzymała 24 głosy. W wyborach do komitetu gminnego, które odbyły się w 1928 r., syjoniści otrzymali 5 mandatów z 8.

Nie posiadamy szczegółowych informacji na temat losów gminy Majdan w czasie II wojny światowej. W czerwcu 1942 r. wszyscy Żydzi zostali wysiedleni z Majdanu do Rzeszowa, dokąd wysiedlono wówczas Żydów z całego regionu. W lipcu 1942 r. w Rzeszowie miała miejsce wielka deportacja do obozu śmierci w Bełżcu. Zdecydowana większość Żydów zgromadzonych w Rzeszowie zginęła podczas tej akcji.

Bibliografia:

Ha-Archijon ha-cijoni ha-merkazi (Centralne Archiwum Syjonistyczne): Z-3/152, Z-3/181, Z-4/222-23, Z-4/234-11B.
AJDC Archiwes: Countries – Poland, Medical Report 377.

Przypisy

Wg ks. M. Flisa, Majdan posiadał charakter miasteczka co najmniej w latach 1766-1934. M. Flis, Z dziejów Majdanu Królewskiego, Majdan Królewski 2021, s. 38 i nn. Return
Admor – akronim hebrajskich słów „Adonejnu Morejnu we-Rabejnu” („Nasz pan, nasz nauczyciel i nasz mistrz”). Oznacza założyciela dynastii chasydzkiej i/lub wybitnego przywódcę duchowego, wielkiego cadyka. Return
Achdut oznacza po hebr. „Jedność”. Return

Yizkor Book Project JewishGen Home Page

Yizkor Book Director, Lance Ackerfeld
Emerita Yizkor Book Project Manager, Joyce Field z”l
This web page created by Jason Hallgarten